ساخت مسکن 25 متری مانع از بروز بسیاری از کنش های اجتماعی می شود
انتشار: مهر 07، 1402
بروزرسانی: 19 آذر 1404

ساخت مسکن 25 متری مانع از بروز بسیاری از کنش های اجتماعی می شود


دکتر بیت الله ستاریان از کارشناسان صاحب نظر در حوزه مسکن گفت:من بارها گفته ام که مسکن پاشنه آشیل کشور ما است ی،ی اگر هیچ چیزی آن را زمین نزند، مسکن قطعا زمین خواهد زد. پتانسیل سیاسی مسکن آنقدر بالا است که می شود گفت بسیاری از کنش و واکنش های اجتماعی از آن نشات می گیرد لذا مقاومت ها در برابر ساخت مسکن کوچک متراژ را در این مسائل ببینید.

در جریان برگزاری نشست الگوی مسکن در برنامه ریزی توسعه که با حضور صاحب نظران و اساتید دانشگاه در پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر برگزار شد،الگوی ساخت مسکن 25 متری از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار گرفت.

به گزارش خبرنگار ما،به دنبال رسانه ای شدن کلنگ زنی پروژه ساخت مسکن 25متری در پایتخت،گرو ه های مختلف سیاسی و مسوولان مختلف به بیان مواضع خود درباره این شیوه از الگوی ساخت مسکن پرداختند .

به گزارش ساختمان آنلاین طرح مواضع گسترده در خصوص مسکن 25 متری سبب شد که در همین خصوص دکتر محمد خوش چهره، دکتر بیت الله ستاریان در میزگردی به میزب، دکتر سیدامیر منصوری به بیان دیدگاه های خود بپردازند که مشروح آن را در ادامه می خو،د:

در بخش مسکن با یک فاجعه رو به رو هستیم

دکتر محمد خوش چهره اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه تهران در این نشست با بیان اینکه شهرسازی در کشور را یک فاجعه ی غیرقابل دفاع می دانم، گفت: در سال 1334 حدود 75 درصد جمعیت ما روستانشین بوده که هم اکنون برع، شده است. این مساله خیلی از من،ات را بر هم می زند. آشفتگی های بصری، کاربردی و … در ترافیک و مسکن از دهه 1350 شروع شده و اکنون به وضع نامن،ی رسیده است که شاهد آن هستیم سرانه های تجاری حتی در نقاط پایین دست شهر از سرانه های مس، بیشتر است. برخی افرادی که در گروه های معماری و شهرسازی حضور داشتند، به وظایف علمی و اخلاقی خود در برابر این تغییرات خوب عمل ن،د و بعضا بر اساس منویات کارفرماها در مواردی طرح های جامع و … جذب برخی نهادها مانند مهندسین مشاور شدند.

وی افزود: شاخص سطح رفاه ملی مدت ها است در کشور ما پایین آمده است. این شاخص به این م،ا است که هر، یک سبد هزینه خانوار دارد که نیازهای اساسی آن مانند خوراک، سرپناه، آموزش و … را شامل می شود. در برخی کشورها، خوراک اولویت ،ت ها است. در کشور ما به خاطر جهل، غفلت و شیطنت های خارجی، اولویت اصلی سبد هزینه خانوار مسکن است. در شاخص های بانک جه، و صندوق بین المللی پول، می بینیم سهم مسکن از هزینه های خانوار زیر 20 درصد است اما در کشور ما این شاخص بعضا تا 80 درصد درآمد یک خانوار را می بلعد. این ی،ی ما با یک فاجعه روبرو هستیم.

درصدی از ساخت وسازها باید کوچک متراژ باشند

این اقتصاددان در ادامه اشاره کرد: اگر در خود مقوله مسکن دقیق بشویم، مسائلی مانند کیفیت، فرایند ساخت، مقیاس، گونه ها و … هم مورد توجه خواهد بود لذا اگر چیزی مثل مسکن 25 متری تنها سیاست ،ت باشد، یک فاجعه رقم خواهد خورد اما اگر یک گونه سیاستی است می توان گفت بستگی دارد چطور می خواهد اجرا شود. ی،ی اگر قرار است درصدی از ساخت و سازها به این نوع مسکن اختصاص یابد، من آن را منع نمی کنم و حتی می شود آن را توصیه کرد. مسکن به م،ای محل آرامش است که به مقیاس، طراحی و … بستگی دارد چون بین دو پنجم تا سه پنجم اوقات افراد در مسکن گذرانده می شود اما متاسفانه می بینیم طی چند دهه اخیر مسکن از محل آرامش به کالای سرمایه ای تبدیل شده است.

در زمینه مسکن بازی خورده ایم

نماینده ،ق مجلس شورای اسلامی، گفت: عدالت از ابتدای تمدن های بشری مطرح بوده و حتی بدترین دیکتاتورهای تاریخ نیز ادعای عدالت داشته اند بنابراین باید مشخص شود شیوه \xa0رسیدن به عدالت چیست چراکه ممکن است با شیوه های نادرست، عدالت به ضد خود تبدیل شود لذا در مورد مسکن پیامی که می توان به نظام سیاست گذاری کشور داد این است که و، راه و شهرسازی \xa0و کمیسیون عمران و … زیر سوال هستند و باید درباره وظایف مغفول مانده ،ت در قانون اساسی پاسخ دهند چون نه تنها به این .وظایف پاسخی داده نمی شود بلکه می بینیم از بعد جنگ، مسکن مردم رها شده و سوداگری فاجعه ساز شده است. زمین به برجام ربطی ندارد که قیمت آن را بر اساس آن تعیین کنند! زمین مگر وارداتی است؟ ،ت ها باید دقت کنند که زمان سیل، خاکریزهایی برای محافظت از نقاط مهم شهرها می گذارند اما متاسفانه ما به راحتی اجازه داده ایم که سیل نقدینگی وارد بازار زمین و مسکن شود. بانک ها به جای پمپاژ خون به فعالیت های مولد، خود به تولید بحران اقدام می کنند در نتیجه مسکن به ،وان یک نیاز اساسی به ملعبه دست یک سری سوداگر و دلال تبدیل شده است. ما در قضیه مسکن بازی خورده ایم درنتیجه باید از بالا به قضیه ها نگاه کنیم تا ریشه های استراتژیک قضیه را متوجه شویم چون در مسکن، اشتغال و … به بحران رسیده ایم و باید هشیار باشیم که بحران با مساله و معضل خیلی تفاوت دارد.

ساخت چهار میلیون واحد مس، محال است

خوش چهره در خصوص وعده ساخت سالانه یک میلیون مسکن توسط ،ت سیزدهم نیز گفت: من همان موقع در جلسه ای به رییس جمهور گفتم این که شما گفته اید یک وعده و آمال شما است که دعا می کنم اتفاق بیفتد اما تجربه و تخصص من نشان می دهد که محال است این اتفاق رخ دهد چون در مسکن یک سری اقدامات آنی باید صورت پذیرد. اینکه گفته می شود 4 میلیون واحد مسکن ساخته شود یک اقدام بلند مدت است اما اقدامات کوتاه مدت شما کجا است؟ شما باید جلوی سوداگری زمین و افزایش قیمت اجاره ها را می گرفتید تا یک فرصت تنفس برای اقشار فرودست مهیا کنید. در ،ت قبل نیز همین حرف را ما گفتیم اما یکباره در رسانه ها دیدیم که گفته اند اجاره ها نباید از 25 درصد بیشتر افزایش پیدا کند آن هم بدون اینکه ابزار کنترلی دراختیار داشته باشد. می خواهم بگویم اگر میخواهیم یک تصمیم سیاست گذار را قضاوت کنیم باید ببینیم تصمیمات آنی او چیست.

حرف معاونت مسکن وساختمان ،یدار ندارد

دکتر بیت الله ستاریان استاد دانشگاه و کارشناس برجسته حوزه مسکن در این نشست با بیان اینکه آنچه که می توان روی آن بحث کرد، چیستی مقوله مسکن است، گفت: مغفول بودن مسکن در ،ت، دانشگاه ها و … از مهم ترین پارامترهایی است که مملکت ما را درگیر کرده است. مسکن نیمی از اقتصاد ما را تشکیل می دهد ی،ی نیمی از نقدینگی کشور در بخش مسکن است و بیش از 65 درصد از مردم با صنایع مرتبط با مسکن\xa0 سر و کار دارند. زنجیره این صنعت از معادن آغاز می شود و به محصول نهایی که ساختمان است می رسد. کجای ،ت برود این اقتصاد را رصد کند؟ در تشکیلات کشور ما، کجا مسکن را رصد می کند؟ کجای شورای پول و و، اقتصاد بخشی دارد که نیمی از اقتصاد ما را رصد کند؟ یک معاونت در و، راه و شهرسازی داریم که حرفش ،یدار ندارد. ما انتظار داریم با این شرایط بحران مسکن که از قبل انقلاب شروع شده، مشکل نیمی از مردم ما حل شود؟ به طور میانگین 47 درصد هزینه های خانوار به مسکن مربوط می شود.

وی افزود: من نمی گویم ،ت ها همت و اراده حل بحران مسکن را نداشته اند اما با تمام همتی که وجود داشته، نتوانسته اند مشکل را حل کنند. حدود 25 سال پیش ما برآورد کردیم سالانه 1.1 تا 1.3 میلیون واحد مسکن را نیاز داریم. سقف تولید مسکن توسط بخش خصوصی 400 تا 500 هزار واحد مسکن در سال بوده که 90 تا 95 درصد ساخت مسکن را در اختیار دارد. من فکر می کنم منظور ،ت از شعار ساخت 4 میلیون مسکن این است که کاری می کنم بخش خصوصی بتواند در سال یک میلیون واحد بسازد لذا اگر ،ت می خواهد خود اینکار را انجام دهد یا م،ی یک میلیون واحد را نمی داند یا مسکن را نشناخته است. ما هم اکنون 23 میلیون واحد مس، در کل کشور داریم که یک میلیون واحد حدود 4 درصد این مقدار می شود. شما برای این مقدار، باید خدمات مانند فضای آموزشی، تجاری، بهداشتی، امنیتی و … نیز تولید کنید. همه این زیرساخت ها خدمات هم می خواهند. این ی،ی ما باید یک رشد اقتصادی دو رقمی داشته باشیم لذا ،ی که می گوید من می خواهم فلان مقدار مسکن بسازیم باید ا،امات آن را داشته باشد. وقتی نقدینگی شما طی 10 سال ده برابر می شود نباید انتظار داشته باشید سرمایه مردم، مسکن را به کالای سرمایه ای تبدیل نکند.

ساخت مسکن 25 متری به شرط طراحی مطلوب مجاز است

ستاریان با طرح این پرسش که چرا بخش خصوصی کشورهای همسایه ما توان پاسخگویی به نیاز بازار خود را دارند، گفت: آیا بخش خصوصی ما بی سواد و ناتوان است؟ اصلا اینطور نیست. هیچوقت ،ت ها به این نپرداخته اند که ریشه این نشدن ها چیست. بخش خصوصی برای تولید یک میلیون واحد مس، به شرط تامین زیرساخت ها از سوی ،ت ها، زم، می تواند موفق شود که ده ها ابزار مالی در اختیار داشته باشد. وقتی ما جزو چند اقتصاد بسته دنیا هستیم، نمی تو،م شاهد موفقیت بخش خصوصی باشیم. بعضا گفته می شود که ما نیاز داریم یک عملیات اورژانسی انجام دهیم. ما 40 سال است که عملیات اورژانسی انجام می دهیم که برخی از آنها خود مانند یک سم عمل کرده اند لذا ما نیاز داریم یک برنامه داشته باشیم سپس برای زمان ،یدن از طرح های مقطعی استفاده کنیم تا درمورد این بحث کنیم که باید مسکن چند متری بسازیم. معلوم است که شما باید واحد 25 متری داشته باشید و واحد 500 متری هم داشته باشید. سبد مسکن شما باید کامل باشد. در دنیا خانوار سه نفره هم در مسکن 25 متری زندگی می کند منتها باید آن را خوب طراحی کنید نه اینکه یک دخمه بسازید. مشکل ما این خواهد بود که به محض اجازه دادن به بخش خصوصی برای ساخت مسکن 25 متری، دخمه هایی تولید می شود که مردم هم مجبور هستند ،یداری کنند. اگر شما یک فضای زیستی زیبا طراحی کنید متوجه می شوید خانوارهای 2 نفره در یک واحد 200 متری هم عمدتا از 25 متر فضا به طور کامل استفاده می کنند و مابقی خانه خود را هر ازگاهی استفاده می کنند.

این استاد دانشگاه دلایل مقاومت در برابر مسائل مطرح شده درباره الگوی ساخت مسکن کوچک متراژ را بر اساس منافع شخصی دانست و گفت: برخی گروه ها از اقتصاد مریض دفاع می کنند و برای حفظ آن مقاومت می کنند وگرنه چطور می شود معضل به این بزرگی را ادامه پیدا کند؟

بحث الگوی کوچک متراژ از گذشته مطرح بوده است

دکتر سید امیر منصوری عضو هیات علمی دانشگاه تهران و نظریه پرداز حوزه معماری و شهرسازی در این نشست با اشاره به حواشی روزهای اخیر درخصوص مسکن کوچک متراژ، گفت: از گذشته بحث کوچک سازی مسکن یا مسکن ارزان قیمت، توسط شهرسازان ،وان یک راه حل مطرح می شد که در نهایت عزم جدی در ایران برای پرداختن به آن دیده نشد. اخیرا در خصوص مسکن 25 متری شاهد چند نوع واکنش بودیم. متخصص، که مساله را علمی تر می دیدند معتقد هستند که با توجه وضعیت برخی خانوارهای یک نفره و دو نفره این موضوع می تواند پاسخ من،ی به نیاز فوری آنها باشد. یک گروه دیگر با اشاره به روایات و احادیث گفتند از سعادت انسان ها این است که خانه بزرگ داشته باشند لذا خانه های کوچک منطبق بر فرهنگ اسلامی نیستند. گروه دیگری معتقد بود که این خانه ها به ترویج مجردی و عدم تشکیل خانواده می شود. از طرفی رسانه های خارج نشین شروع به تمس، ،د که مسکن 25 متری نشانه درماندگی کشور ما برای حل بحران خود است که در نهایت شاهد آن بودیم که مسئولان ما مساله را تکذیب ،د و فردی هم که از ساخت این نوع مسکن خبر داده بود گفت که به دنبال ساخت نوعی هتل آپارتمان بوده است.

جنگ رسانه ای درباره الگوی مسکن راه افتاده است

سید امیر منصوری رییس پژوهشکده نظر و هضو هیات علمی دانشگاه تهران با اشاره به بخش هایی از کتاب هنر تحریم نوشته ریچارد نفیو، گفت: نفیو که طراح تحریم ها علیه ایران در ،ت اوباما بود می گوید زم، که ایران را از ،ید بنزین تحریم کردیم متوجه شدیم ایر، ها بنزین را پتروشیمی ها تولید ،د. این راه حل مقاومت ایران در برابر این تحریم بود اما نفیو می گوید ما وارد یک فشار رسانه ای شدیم که بنزین پتروشیمی دارای اشکالات محیط زیستی و بهداشتی است تا ،ت را مجبور را به عقب نشینی کنیم. او می گوید ایر، در این فاصله توانستند با ساخت پالایشگاه ستاره خلیج ،، خود را در تولید بنزین خودکفا ،د. این قصه الگوی مسکن نیز مانند قضیه بنزین است. همسو شدن رسانه های ،ی زبان خارج نشین با برخی گروه های سیاسی در داخل برای من خیلی عجیب بود گویی که جنگ رسانه ای اینجا درباره الگوی مسکن راه افتاده است. به نظر من مسکن کوچک متراژ می تواند یک اقدام استراتژیک باشد که در آن واحد به مساله زمین و الگوی مسکن بپردازد. ،ت آقای احمدی نژاد به سراغ مساله زمین رفت و مسکن را بیرون شهر برد اما دید هزینه های پنهان زیرساخت ها طرح مسکن مهر را زمین کرد. ی،ی پاسخ آنها به مساله کافی نبود. نقطه دوم یک اقدام استراتژیک درباره مسکن، الگوی ساخت آن است. آقای حاجی دلیگ، نماینده مجلس گفته است که گونه های بدمسکنی مشاهده است به این صورت که یک زوج دیگر توان اجاره منزل ندارند درنتیجه مرد خانواده به خانه پدر خود و زن خانواده نیز به خانه پدر خود رفته و جداگانه زندگی می کنند. پارک خوابی، خانه استیجاری مش،، زندگی کارمندها در پانسیون های چند تخته و … واقعیت های امروز ما است لذا ما باید توجه ویژه به الگوی مسکن داشته باشیم.

وی افزود: هم اکنون سرانه مسکن ما 17 متر است. ی،ی در وضع موجود یک خانواده دو نفره سرانه 34 متری دارد ی،ی یک مسکن 25 متری عدد پرتی نیست. فقر در حال گسترده شدن است و کمبود مسکن داریم پس ما می تو،م با پرداختن به الگوی مسکن به بخشی از بحران پاسخ دهیم.

مسکن 25 متری از لحاظ معماری شدنی است

دکتر خوش چهره در بخش دوم سخنان خود اظهار داشت: منظور ما از اقدام آنی، اقدام اورژانسی نیست. وقتی بیمار در حال مرگ است، باید یک سری اقدامات آنی مانند تزریقات مسکن صورت پذیرد. حالا ما می بینیم که همین تزریق مسکن به ،وان تنها راهبرد یک پزشک باقی می ماند که کاری اشتباه است. برای مثال در زمان تصویب پرداخت یارانه در ،ت نهم، ما ابراز مخالفت کردیم. به ما می گفتند چرا شمایی که از فقرا و عدالت اجتماعی حرف می زنید، مخالفت می کنید؟ ما در پاسخ گفتیم این توزیع پول مانند مسکنی است که ،ت برای بعد از آن هیچ برنامه ای ندارد که مردم با کرامت زندگی کنند. ما تا در مجلس هفتم بودیم اجازه ندادیم ،ت این کار را انجام دهد اما پس از رفتن ما از مجلس بلافاصله این اتفاق افتاد.

این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: نگاه صفر و صدی می گوید که یا باید برنامه ریزی بلند مدت داشته باشیم یا فقط به صورت مقطعی کار کنیم در صورتی که ما نیاز به یک نگاه بینابینی داریم. نمی شود به طور مطلق گفت مسکن 25 متری خوب است یا بد. کره ای ها در مساحت کم اعجاز می کنند ی،ی با طراحی فرنیش از یک فضای 25 متری، کارکردی معادل یک فضای 50 متری را ایجاد می کنند. تاکید می کنم که اگر مسکن 25 متری مانند یکی از داروهای موجود در یک نسخه است، خوب است اما اگر قرار است این نوع مسکن تنها داروی تجویز شده باشد باید در مقابل آن بایستیم. اینکه دکتر منصوری به ناامید ، ها اشاره می کنند را نمی توان نفی ،د. ریشه های این تزریق ناامیدی در خارج مرزها خیلی مشهود است چون ناامیدی جامعه را دچار افسردگی می کند. این ناامیدی حاصل غفلت تاریخی و تلاش های بیرونی ها است که اشاره درستی بود اما باید مراقب باشیم پوپولیسم با استفاده از آن نتواند وارد شود لذا مسکن 25 متری مانند مسکن 18 متری از لحاظ معماری شدنی است و در شهرهایی مانند توکیو جواب داده است.

ساخت مسکن 25 متری پتانسیل تولید را بالا می برد

دکتر ستاریان نیز در بخش دوم نشست، خاطرنشان کرد: جای بحث در مورد شدنی بودن مسکن کوچک متراژ وجود ندارد لذا مخالفت ها اصلا جنبه فنی ندارد. اگر از دید کلان نگاه کنیم مسکن 25 متری ی،ی زیرساخت های مورد نیاز شما یک چهارم می شود و در نتیجه پتانسیل تولید بالا می رود. من بارها گفته ام که مسکن پاشنه آشیل کشور ما است ی،ی اگر هیچ چیزی آن را زمین نزند، مسکن قطعا زمین خواهد زد. پتانسیل سیاسی مسکن آنقدر بالا است که می شود گفت بسیاری از کنش و واکنش های اجتماعی از آن نشات می گیرد لذا مقاومت ها در برابر ساخت مسکن کوچک متراژ را در این مسائل ببینید. تاکید می کنم که لازم نیست همه 25 متری بسازند اما این اقدام یکی از کارهای اصلی برای حل بخش مهمی از مشکل است.

گزارش از لیلا درخشان

به این مطلب امتیاز دهید

<،on type="،on" id="copy-post-url" cl،="،on">لینک کوتاه


منبع: https://sakhtemanonline.com/last-news/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA-%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%86-25-%D9%85%D8%AA%D8%B1%DB%8C/